Portrait of the General Major Reinier Frederik Baron van Raders. RP-F-C109 Copyright © Rijksmuseum Amsterdam
Portrait of the General Major Reinier Frederik Baron van Raders.
RP-F-C109
Copyright © Rijksmuseum Amsterdam

De stamreeks begint met Simon Rater (Rathers) zu Blumenau die vanaf 1592 wordt vermeld als student te Helmstedt. Zijn achterkleinzoon Christophel Ernst von Raders (1703-1785) trad in Statendienst en werd zo de stamvader van de in de Nederlanden gevestigde tak van het geslacht. Een kleinzoon van de laatste, Reinier Frederik (1794-1868), werd eerst door koning Friedrich Wilhelm III van Pruisen erkend te behoren tot de Pruisische adel (besluit van 17 maart 1835) en vervolgens bij KB van 25 oktober 1835 ingelijfd in de Nederlandse adel met de titel van baron bij eerstgeboorte.

Gouverneur Reinier Frederik baron van Raders (Doesburg, 22 oktober 1794 – Den Haag, 14 november 1868) is in november 1815 naar Curaçao vertrokken werd hij achtereenvolgens aangesteld, in september 1821 tot kapitein-adjudant van de gouverneur van Curaçao, in juni 1826 tot majoor, in maart 1828 tot commandant der troepen op Curaçao, in januari 1836 tot gezaghebber a.i. en in december d.a.v. tot gezaghebber effectief van Curaçao en Onderhorigheden. Hier ijverde hij in het bijzonder voor de verbetering van de landbouw, waartoe hij ook nieuwe cultuurplanten invoerde. Als een bewijs van de goedkeuring van koning Willem II van zijn ijverige pogingen tot verbetering van de toestand van de eilanden, werd hem bij Koninklijk Besluit van 10 december 1843 no. 66 de titulaire rang van kolonel toegekend.

Bij K.B. van 21 april 1845 no. 38 tot gouverneur van Suriname benoemd, onderscheidde hij zich ook daar als een bekwaam en voortvarend bewindsman. Genoemd mogen worden zijn pogingen om bij de vrije inheemse bevolking de afkeer van de landbouwarbeid te overwinnen. Onder zijn bestuur werd bij publicatie van 6 mei 1851 het nieuwe slavenreglement afgekondigd, dat enige verbetering in het lot van de slaven bracht. In Nederland teruggekeerd bleef hij zijn aandacht aan de kolonie wijden, waarvan zijn vele geschriften onder meer over Europese kolonisatie en over de afschaffing van de slavernij getuigen. Hij maakte ook deel uit van de staatscommissie bij K.B. van 29 november 1853 no. 66 benoemd tot het voorstellen van maatregelen ten aanzien van de slaven in de Nederlandse koloniën. Van Raders was de schoonvader van Willem Hendrik Johan van Idsinga, gouverneur van Suriname (Bron: Encyclopaedie van Nederlandsch West-Indië uit 1914-1917).

Van Raders had een bijzondere relatie met Antoine Jean Pijpers, overgrootvader van P.G. Quast. Pijpers werd 24 Mei 1813 te Amsterdam geboren uit een Limburgse familie en stierf te Willemstad, Curaçao, op 25 Augustus 1871. Als volontair maakte hij de tiendaagse Veldtocht mee en keerde, toen Antwerpen gevallen was, naar huis terug. Spoedig kreeg hij “onaangenaamheden” met de familie (een tweede huwelijk van de moeder, waartegen hij zich verzette). In een opwelling van drift nam hij dienst in het Westindische leger. In 1835 kwam hij op Curaçao aan. Heel kort daarna werd hem door Gezaghebber Baron van Raders vrijstelling van dienst verleend in afwachting van zijn verzoek om ontslag. Hij trad in dienst bij Van Raders als huisonderwijzer voor zijn kinderen. Later richtte hij met behulp van Van Raders een school op, die spoedig als een der beste op Curaçao gold (zie Lux No. 2, blz. 43 en 44). Tevens fungeerde hij lange tijd als practizijn voor de rechtbank. In 1836 trad hij in het huwelijk met Johanna Gijsbertha Tweeboom (Joh. Hartog, Journalistiek leven in Curaçao. Paulus-drukkerij, Willemstad 1944 , p. 271).

Fragment-genealogie. Cornelis Ringeling Quast, geb. Curaçao 19 maart 1811, fungerend deurwaarder en gerechtsbode (1831), klerk van de 3e rang 20 juni 1834, muziekonderwijzer (1842), 2e luitenant 16 nov. 1839, en 1e luitenant der schutterij 19 dec. 1844 – 15 maart 1849, overl. Curaçao 4 aug. 1849, tr. Curaçao 9 mei 1832 Catharina Elisabeth Latté, geb. Curaçao 26 nov. 1816, overl. ald. 16 april 1873, dr. van Johannes Rudolph Latté en Alida Meekelenburg.

Uit dit huwelijk onder andere:

Jan Hendrik Quast, geb. Curaçao 29 april 1833, overl. voor 1896, tr. tr. Bonaire 4 juni 1856 Eva de Vries Leseur, geb. Bonaire 12 1838, overl. Curaçao 1 sept. 1920, dr. van dr. van Antony Hoogland Steeling Leseur en Maria Magdalena Hart.

Uit dit huwelijk onder andere:

Cornelis Quast, geb. Bonaire 19 jan. 1862, overl. voor 1929, tr. Bonaire 3 juni 1896 Anna Sophia van Raders, geb. Bonaire 27 nov. 1856, overl. Curaçao 5 nov. 1929, dr. van Thomas Engle van Raders en Augusta Richardina van Eps.

Literatuur: NA 2002-2003 jg. 90, pp. 313-327